Τι είναι μια σκάλα; Μια σκάλα είναι μια λειτουργία, ένας εύκολος και οικονομικός τρόπος να ενώσεις δύο σημεία που βρίσκονται σε διαφορετικό ύψος. Μια σκάλα είναι μια μορφή, μια αναγνωρίσιμη δομή που μέσα στους αιώνες την έχουν επεξεργαστεί ανώνυμοι τεχνίτες και επώνυμοι πολεοδόμοι, ζωγράφοι και αρχιτέκτονες, φωτογράφοι και σκηνοθέτες. Μια σκάλα είναι μια φυσική δοκιμασία, άλλοι αγκομαχούν να την ανεβούν κι άλλοι φοβούνται να την κατέβουν. Μια σκάλα είναι μια μεταφορά για να μιλήσουμε για την κατάκτηση της γνώσης, την ένταση της πολιτικής, την κορύφωση των συναισθημάτων. Μια σκάλα είναι στοιχείο μιας κληρονομιάς, κομμάτι της ταυτότητας. Μια σκάλα είναι ένα περιβάλλον, σπίτια γύρω της και τοίχοι, περαστικοί που την διασχίζουν, την διακοσμούν, την κατοικούν. Μια σκάλα είναι σχέσεις.

What are Stairs? Stairs are a function, an easy and cost-effective way to join two points located at different heights. Stairs are a form, a familiar structure on which numerous unknown craftsmen and eminent urban planners, painters, photographers and directors have worked throughout the centuries. Stairs area physical test, some strive to climb up others are afraid to walk down. Stairs are a metaphor to discuss the acquisition of knowledge, the tension of politics and the climax of feelings. Stairs are an element of a legacy, a part of an identity. Stairs are an environment surrounded by houses and walls on which passers-by walk and locals choose to decorate and live next to. Stairs are relationships.

Το Πνεύμα της Σκάλας, το βραβευμένο με Best CityAward πρόγραμμα αστικής ανάπλασης και εικαστικών παρεμβάσεων του Δήμου Αγίου Νικολάου, επιστρέφει στην πόλη για δεύτερη χρονιά. Το Πνεύμα της Σκάλας, βασισμένο σε συνεργασίες, σε προσκλήσεις σε νέους και σε καταξιωμένους καλλιτέχνες, ανοιχτό στις καινούργιες ιδέες και τον πειραματισμό, έχει στόχο να μελετήσει και να αναδείξει την αρχιτεκτονική και πολιτιστική κληρονομιά του Αγίου Νικολάου με σημείο αναφοράς το δίκτυο από σκάλες που απλώνεται στην πόλη.

Πράγματι, ο Άγιος Νικόλαος έχει πάνω από εβδομήντα σκάλες. Σκάλες που βγάζουν στη θάλασσα και δεσπόζουν στον κόλπο του Μιραμπέλου ή σκάλες της ενδοχώρας που ενώνουν οικοδομικά τετράγωνα και διατρέχουν συνοικίες, σκάλες γυμνές και σκάλες που ανάμεσα στα σκαλοπάτια τους φυτρώνουν ακόμη χαρουπιές, σκάλες που έχουν διακοσμηθεί από τους περίοικους με γλάστρες και παγκάκια ή σκάλες που ορθώνονται απρόσωπες και, δύσκολες στην ανάβαση∙ σκάλες που κρύβουν ιστορίες, γιατί πάντα οι σκάλες κρύβουν ιστορίες, δημόσιες ιστορίες και μύχιες ιστορίες, ιδιωτικές. Οι σκάλες του Αγίου Νικολάου είναι ένας παλλόμενος οργανισμός, το πνεύμα της πόλης.

“The Spirit of the Stairs”, the Best City Award-winning urban regeneration and art intervention programme of Agios Nikolaos Municipality, celebrates its second edition coming back to where it all started. “The Spirit of the Stairs” aims at studying and promoting the architectural and cultural heritage of AgiosNikolaos using its network of stairs as a point of reference. To this end, it relieson collaborations and invitations both to young and established artists and maintains its firm commitment to new ideas and experimentation.

Indeed, Agios Nikolaos possesses an impressive network of stairs, over seventy of them. Stairs leading to the sea dominating over the gulf of Mirabello or others which connect city blocks and cross neighbourhoods. Stark stairsand others where carob trees still manage to grow between their steps. Stairs occupied by nearby residents who have placed flower-pots and benches on them. Austere, breathtaking and difficult to climb stairs looming over the neighborhood. Stairs which have stories to tell, because stairs always have stories to tell; public, intimate or private ones. The stairs of Agios Nikolaos is a vibrant organism, the spirit of the city.

Το Πνεύμα της Σκάλας 2019 ξαναπιάνοντας το νήμα της περασμένης χρονιάς ανοίγεται σε ακόμη περισσότερες σκάλες, διερευνά καινούργιες σχέσεις, μορφές και αφηγήσεις. Κάθε σκάλα που διαμορφώνεται έχει ξεχωριστό χαρακτήρα και αναδεικνύει άλλη αρχιτεκτονική, πολιτισμική, συμβολική ή σωματική διάσταση της σκάλας.

Ο Λεωνίδας Γιαννακόπουλος ξεδιπλώνει τον ονειρικό, άχρονο κόσμο του και συναντά τον μυθικό κόσμο του σινεμά στους τοίχους του κινηματογράφου «Χριστίνα». Η Κατερίνα Ζαχαροπούλου θυμάται το παραμύθι της Δεκαοχτούρας και στήνει ένα απόκοσμο ηχοτοπίο με φωνές που υπενθυμίζουν το ρόλο της γυναίκας στα παραμύθια, την αλλαγή και τον εγκλωβισμό στο σώμα. Η Χρυσάνθη Κουμιανάκη αναπλάθει γλυπτικά αντικείμενα που έχουμε συνδέσει με τα εργοτάξια και τα δημόσια έργα για να στήσει μια χαρούμενη πολύχρωμη χορογραφία από απρόσμενες μεταμορφώσεις. Οι σκιές της Ελένης Κουνενάκη αποτυπώνουν την πόλη και τους ανθρώπους της, σκιές διαφορετικές στην ομοιογένειά τους, ομοιογενείς μέσα στη διαφορετικότητα. Ο Μάνος Τσιχλής κατασκευάζει μια σκάλα από αλάτι, ανασύροντας τη μνήμη των αλυκών και της ιστορικής σημασίας τους στην οικονομία της περιοχής.

The Spirit of the Stairs 2019, following on last year’s event, moves on to even more stairs and explores new relationships, forms and narratives. All stairs which undergo a makeover are unique and highlight a different architectural, cultural, symbolic or corporal dimension of the stairs.

Leonidas Giannakopoulos unfolds his dreamlike timeless world and joins the mythical world of films on the walls of Christina open air cinema. Katerina Zacharopoulou draws her inspiration from the tale of Decaocto and creates another-worldly soundscape of voices which reminds us of the role of women in fairytales, of change and of the feeling of being trapped in your own body. Chrysanthi Koumianaki reshapes objects usually associated with work sites and public works in order to craft an ecstatic colourful choreography of astonishing transformations. Eleni Kounenaki’s shadows reflect the city and its people. Shadows that are so different yet homogeneous, shadows that are so homogeneous yet so different. Manos Tsichlis creates a stair made of salt, looking back on the key role of salt flats in local economy.

Συνεχίζοντας το ετήσιο πρόγραμμα φιλοξενίας καλλιτεχνών και τη συ νεργασίαμε την Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, ο ΠΑΟΔΑΝ υποδέχεται τους φοιτητές Λυδία Έλενα Βαϊρακταράκη, Ελπινίκη Γελαγώτη, Ευγενία Ιωαννίδου, Έλενα Μπάρμπα και Θοδωρή Ρουσόπουλο, οι οποίοι υπό την εποπτεία του επίκουρου καθηγητή Νίκου Αρβανίτη δημιουργούν ένα ομαδικό έργο, μια εγκατάσταση που εκμεταλλεύεται και μεταμορφώνει δομικά υλικά για να δημιουργήσει έναν χώρο στάσης και στοχασμού.

Το φθινόπωρο οι αρχιτεκτόνισσες Ίρις Περουλιού-Σεργάκη, Βίβιαν Δούμπα και Αγγελική Ζερβού θα οργανώσουν ένα τριήμερο εργαστήριο συμμετοχικού σχεδιασμού.

Τέλος, τα έργα του Μανώλη Αναστασάκου, της Ευγενίας Αντωνίου, του Αντώνη Βασιλάκη, της Ειρήνης Μπολανάκη και της Αγγελική Σβορώνου που πραγματοποιήθηκαν το 2018, εντάσσονται οργανικά στο φετινό πρόγραμμα.

Ελένη Κούκου - Θεόφιλος Τραμπούλης

Once again, through the annual residency programme for artists and in collaboration with the Athens School of Fine Arts, the Cultural and Sports Organisation of Agios Nikolaos (PAODAN) welcomes art students Lydia Elena Vairaktaraki, Elpiniki Gelagoti, Evgenia Ioannidou, Elena Barba and Theodore Rousopoulos. Under the supervision of Assistant Professor Nikos Arvanitis they will work on a collective project, an installation which uses and transforms building materials to create a point of rest and reflection.

In autumn, architects Iris Perouliou Sergaki, Vivian Doumpa and Angeliki Zervou will organise a three-day participatory design workshop.

Finally, the works by Manolis Anastasakos, Eugenia Antoniou, Antonis Vasilakis, Irini Bolanaki and Angela Svoronou that were completed in 2018 will also be included in this year’s program.

EleniKoukou - Theophilos Tramboulis